One topic – two pens. „Z Puszczy Białowieskiej” (From Białowieża Forest) by Henryk Sienkiewicz and „Białowieża w albumie” (Białowieża in an Album) by Zygmunt Gloger

The article compares two pieces of reportage: Z Puszczy Białowieskiej (From Białowieża Forest) by Henryk Sienkiewicz (published in 1882) and Białowieża w albumie (Białowieża in an Album) by Zygmunt Gloger (published in 1903). Both texts were written after their common trip to Białowieża Forest in 1882. In the article, the author recognizes that the writers had different aims in creating the texts. Sienkiewicz had a plan to publish the reportage in “Słowo” from the beginning, while Gloger decided to write his article 20 years after the expedition. Then the author analyzes and interprets various stylistic components of both texts. Attention is paid to Sienkiewicz’s typical well-developed initiation of reportage, conventional use of colour terms, focus on depicting effects of light and darkness, and a positive side of depicting silence. Although both pieces of reportage contain some elements of yarns and humor, which makes them straightforward, Gloger’s reportage marks to a greater extent the components, which are conventional for the scientific style, such as erudition and polemics. The article shows how the same topic – inspired by one event – can grow in contrary directions.Uniwersytet w BiałymstokuBajko Piotr, Wyprawa Zygmunta Glogera do Puszczy Białowieskiej, „Białostocczyzna” 1987.Gloger Zygmunt, Białowieża w albumie, Warszawa 1903.Gloger Zygmunt, Wiadomości o żubrze litewskim i turze mazowieckim, „Kłosy” 1881, nr 821, 822.Komorowska Teresa, Zygmunt Gloger. Opowieść biograficzna, Warszawa 1985.Laskowski Kazimierz, Henryk Sienkiewicz jako myśliwy, Warszawa 1901.Ludorowski Lech, Henryka Sienkiewicza sztuka reportażu podróżniczego, Lublin 2001.Ludorowski Lech, O postawie epickiej w „Trylogii” Henryka Sienkiewicza, Warszawa 1970.Maranda Marcin, Dwóch przyjaciół z Puszczy, „Poznaj Swój Kraj” 1986, nr 5.Monkiewicz Waldemar, Podlascy goście i znajomi Zygmunta Glogera, [w:] Rok glogerowski. Materiały z sesji popularnonaukowej, [b. red.], Warszawa 1986.Olszewicz Wacław, Życie i praca Zygmunta Glogera, [w:] Zygmunt Gloger – badacz przeszłości ziemi ojczystej, Warszawa 1978.Sienkiewicz Henryk, Listy, t. 5, cz. 1, oprac. M. Bokszczanin, konsult. M. Korniłowicz, Warszawa 2009.Sienkiewicz Henryk, Z Puszczy Białowieskiej, [w:] tegoż, Pisma Henryka Sienkiewicza. Pisma ulotne, Warszawa 1905, s. 121–162.Szamryk Konrad, Stylistyczne wykładniki obiektywizmu i przejawy subiektywizmu w pracy „Roślin potrzebnych” Krzysztofa Kluka, [w:] Odmiany stylowe polszczyzny dawniej i dziś, red. U. Sokólska, Białystok 2011, s. 349–350.Sztachelska Jolanta, Czar i zaklęcie Sienkiewicza, Białystok 2003.Sztachelska Jolanta, „Reporteryje” i reportaże. Dokumentarne tradycje polskiej prozy 2 poł. XIX i na początku XX wieku, Białystok 1997.Wróbel Elżbieta, Wieloaspektowość gatunkowa „Listów z podróży do Ameryki”, [w:] H. Sienkiewicz i jego twórczość, red. Z. Przybyła, Częstochowa 1996.24125